Stichting Cirkeltoezicht
Uw vraagbaak voor besturen van maatschappelijke organisaties
Het jaar 2026 wordt voor veel maatschappelijke organisaties een uitdaging. Door financiële herzieningen en bezuinigingen op subsidies hebben organisaties mogelijk minder middelen tot hun beschikking. Dit wordt vaak het “ravijnjaar” genoemd, maar deze periode kan ook een kans zijn om samen veerkracht te tonen, te innoveren en sterker uit de situatie te komen.
Het is belangrijk om als bestuur niet te blijven hangen in wat niet meer kan, maar juist te focussen op wat wél mogelijk is. Door samen te werken, te denken in oplossingen en nieuwe wegen in te slaan, kan 2026 een jaar van groei worden. Hier zijn enkele tips en voorbeelden die inspireren om van uitdagingen kansen te maken.
Samenwerking biedt niet alleen kansen om kosten te delen, maar kan ook de maatschappelijke impact vergroten. Wanneer organisaties samen hun krachten bundelen, ontstaan er nieuwe mogelijkheden die je alleen misschien niet had gezien. Denk bijvoorbeeld aan het delen van huisvesting of faciliteiten, of aan gezamenlijke projecten die meerdere doelgroepen tegelijk bedienen.
Een mooi voorbeeld hiervan is een welzijnsorganisatie die samenwerkt met een sportvereniging en een bibliotheek. Door samen activiteiten voor jongeren te organiseren, worden kosten gedeeld en meer jongeren bereikt. Iedereen draagt iets bij: de bibliotheek biedt ruimte, de sportvereniging trainers en de welzijnsorganisatie coördineert het geheel.
Als bestuur is het cruciaal om het gesprek aan te gaan met partners, gemeenten en de achterban. Door open te staan voor de uitdagingen waar de organisatie voor staat, ontstaat begrip én ruimte om samen te zoeken naar oplossingen.
Een frisse blik van buitenaf kan hierbij helpen. Het inschakelen van een externe adviseur kan nieuwe inzichten bieden en creatieve strategieën aanreiken. Zo’n adviseur kan ook de gesprekken faciliteren en helpen om verder te kijken dan de gebaande paden. Een stichting voor armoedebestrijding liet bijvoorbeeld een adviseur een strategische sessie leiden. Dit leverde niet alleen innovatieve ideeën op zoals het direct distribueren van voedseloverschotten via supermarkten, maar ook nieuwe samenwerkingen.
Minder middelen kunnen dwingen om slimmer en innovatiever te werken. Dit betekent dat bestaande werkwijzen kritisch worden bekeken en dat er nieuwe manieren worden ontwikkeld om een grote(re) impact te maken. Sociale innovatie speelt hierbij een sleutelrol.
Een bibliotheek biedt bijvoorbeeld digitale ontmoetingsruimtes aan. Ouderen kunnen via tablets deelnemen aan activiteiten zoals een digitale koffiemiddag. Dit verminderde eenzaamheid en is bovendien goedkoper dan fysieke bijeenkomsten. Zulke vernieuwende ideeën kunnen niet alleen de efficiëntie vergroten, maar ook nieuwe doelgroepen bereiken.
Vrijwilligers zijn vaak de ruggengraat van maatschappelijke organisaties. Door te investeren in het aantrekken en behouden van vrijwilligers, kun je ondanks minder middelen toch veel bereiken. Een aantrekkelijke campagne gericht op specifieke doelgroepen, zoals jongeren of gepensioneerden, kan een organisatie nieuw leven inblazen.
Een organisatie voor buurthulp zet bijvoorbeeld een app op waarmee vrijwilligers zichzelf kunnen aanmelden en koppelen aan hulpvragen in de buurt. Hierdoor groeit het aantal actieve vrijwilligers aanzienlijk en kunnen meer mensen geholpen worden.
In tijden van schaarste is het belangrijk om te sturen op wat echt belangrijk is: de impact die je maakt. Door minder te sturen op processen en meer op concrete resultaten wordt er meer bereikt met beperkte middelen.
Zo koos een organisatie voor jeugdbegeleiding ervoor om minder tijd te besteden aan rapportages en meer tijd aan direct contact met jongeren. Dit leidde niet alleen tot tevreden jongeren, maar ook tot gemotiveerde medewerkers die écht het verschil konden maken.
Minder subsidies hoeven niet te betekenen dat er geen middelen meer zijn. Door creatief naar financieringsmogelijkheden te kijken, zoals crowdfunding of sponsoring, kunnen veel plannen toch worden gerealiseerd.
Een kinderopvangorganisatie organiseerde bijvoorbeeld een crowdfundingcampagne om een nieuwe speelplaats te realiseren. Buurtbewoners, bedrijven en ouders werkten samen en binnen korte tijd was het benodigde bedrag opgehaald. Het project bracht niet alleen een nieuwe speelplaats, maar ook een sterkere gemeenschapsband.
Het ravijnjaar 2026 mag dan financieel uitdagend zijn, maar het biedt ook kansen om te groeien en te vernieuwen. Door samen te werken, nieuwe oplossingen te verkennen en te focussen op wat écht telt, kan een maatschappelijke organisatie sterker uit deze periode komen.
Als bestuur ligt de kracht in het aangaan van een open gesprek met betrokkenen en het omarmen van nieuwe perspectieven. Met de juiste aanpak kan het ravijnjaar een springplank worden naar een toekomst waarin de maatschappelijke impact groter is dan ooit.
Stichting Cirkeltoezicht kan het gesprek faciliteren!
Interesse? Stuur Astrid of Tessa een mailtje via info@cirkeltoezicht. We nemen dan zo snel mogelijk contact met je op.
