In juni 2016 heeft voormalig Minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie het wetsvoorstel ‘Wet bestuur en toezicht rechtspersonen’ aan de Tweede Kamer aangeboden. Deze wet is een vervolg van de in 2013 ingevoerde Wet bestuur en toezicht. Het nieuwe wetsvoorstel is nog niet aangenomen.
Het voorstel richt zich op verenigingen, coöperaties en stichtingen. Het doel van het wetsvoorstel is voor alle rechtspersonen (verenigingen, stichtingen, coöperaties etc.) één wettelijk kader te laten gelden op het gebied van besturen. Met andere woorden wettelijk duidelijk te maken wat good governance is.
Het wetsvoorstel geeft verduidelijking en verankering van het reeds geldende, of liever het ontbrekende, juridische kader. Op dit moment is het toezicht voor stichtingen in bepaalde sectoren, waaronder de culturele sector, niet wettelijk geregeld. Als leidraad wordt de Governance Code Cultuur gebruikt met de werkafspraak: “Pas toe of leg uit”.
Het is voor veel stichtingen lastig om kandidaten te vinden voor de functie van bestuurder of toezichthouder: de functie is (veelal) onbezoldigd, vraagt veel inzet en je bent hoofdelijk aansprakelijk bij wanbeleid van de organisatie. Het voorliggende wetsvoorstel beoogt bescherming van de onbezoldigde bestuurder en toezichthouder.
Zodra het wetsvoorstel door de Eerste Kamer is aangenomen zal de Raad van Toezicht wijzigen in een Raad van Commissarissen. Dat lijkt een puur semantische wijziging maar is dat het ook?
Twee belangrijke doelen in het wetsvoorstel zijn het geven van helderheid over het omgaan met tegenstrijdige belangen (nevenfuncties en belangenverstrengeling) en verduidelijking over de hoofdelijke aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen.
De eerste stap is om belangenverstrengeling te voorkomen. Dit criterium moet worden meegenomen bij de selectie van een nieuwe bestuurder of toezichthouder, die dan de commissaris wordt genoemd.
De laatste stap is om de bestuurder met een ander belang dan het organisatiebelang, geen deel te laten nemen aan de besluitvorming van beleid waarbij die belangenverstrengeling mogelijk op kan treden.
Het wetsvoorstel beoogt meer bescherming te bieden aan onbezoldigde bestuurders en commissarissen van niet-commerciële verenigingen en stichtingen. Onder het huidige recht zijn alle bestuurders hoofdelijk aansprakelijk voor schade die veroorzaakt wordt door onbehoorlijk bestuur. Met het nieuwe wetsvoorstel kan de bestuurder die geen ernstig verwijt kan worden gemaakt én niet nalatig is geweest, niet aansprakelijk worden gesteld.
Wil jij meer weten wat er voor jou verandert, binnen het kader van de nieuwe wet, en als lid van een raad van commissarissen, i.p.v de raad van bestuur?
Neem contact met ons op: Tessa en Astrid via info@cirkeltoezicht.nl